De Couverture bevond zich tussen de Weggevoerdenstraat en de Bert Van Hoorickstraat en was jarenlang de thuishaven van de carnavalsgroepen. De gebouwen werden gebouwd door textielbedrijf La Couverture en fungeerden nadien nog als stadsfeesthal en carnavalswerkhallen. Momenteel zijn de gebouwen omgebouwd tot een woonzorgcentrum en appartementencomplex.
N.V. La Couverture[]
Textielfabriek[]
Advertentie uit 1940.(http://www.ethesis.net/aalst_textiel/deel_I/aalst_textiel_deel_I_2_16a.htm)
In 1889 werd er een “vereniging in gezamelijke naam” opgericht door Hippoliet Leclercq, Isidore Leclercq, Hecor Leclercq en Henri Gustaaf De Clercq, onder de naam 'La Couverture'. La Couverture was een fabriek die dekens vervaardigde en was gevestigd in de Sint-Jozefstraat.
Op 13 juli 1893 richtte Henri Gustaaf De Clercq samen met Hippoliet en Albina Leclercq het nieuwe bedrijf 'De Clercq et Cie' op, waarin La Couverture werd opgeslorpt. De vennoten waren Hippoliet, Aline, Isidore, Hector, Mathilde, François Leclercq, Henri De Clercq en François De Bruyn. De fabriek bestond vanaf dan uit een stoomkatoenspinnerij en een katoendrogerij.
Arbeidersstrijd[]
In 1906 werd het bedrijf opnieuw omgedoopt tot La Couverture, met Hector De Clercq aan het roer. De eigenaars waren lid van de liberale familie en lieten dit ook merken bij het aannemen van hun personeel. Zo schreef de krant 'Recht en Vrijheid' in 1922 dat de directeur van La Couverture enkel werklieden aannam die konden bewijzen dat ze deel uitmaakten van het liberale syndicaat. Andersdenkenden zouden in de fabriek het slechtste werk krijgen.[1]
Briefhoofd van La Couverture uit 1929. (http://madeinaalst.be - Collectie Van der Helst L.)
In oktober 1922 had de fabriek te maken met spontane stakingen, door een verlaging van de lonen. In de nasleep van pastoor Daens eisten de werknemers in die tijd immers meer rechten en verenigden ze zich voor het eerst in vakbonden.[2] Een scheidsraad werd ingeschakeld om de zaak te behandelen, waarbij beslist werd dat La Couverture de door de sector overeengekomen lonen moest respecteren.[3] De volledige textielsector kreeg te maken met stakingen en in 1923 staakte de volledige sector in Aalst, waardoor 5 fabrieken, inclusief la Couverture, stil lagen wegens stakingen.[4] Er werd hierbij door de arbeiders gepleit voor loonsverhogingen en betere werkomstandigheden.[5] Het personeel stapte in maart 1925 naar de Textielbond om er hun klachten over te maken. De Textielbond onderzocht de klachten en stapte hierop naar de bestuurders van La Couverture.[6] De bestuurders beloofden de klachten aan te pakken, waarna de lonen stegen.
Magazijn in de Schoolstraat[]
In 1924 liet La Couverture plannen opmaken voor de bouw van twee magazijnen in de Schoolstraat (de huidige Bert van Hoorickstraat). De magazijnen zouden opgetrokken worden achter de fabriek in de Sint-Jozefstraat, waar de productie van dekens, doeken en lakens gebeurde. De fabriek produceerde producten onder de merken 'L’ours blanc’, ‘Le perron liégeois’ en ‘Le doudou’.
Schets van de voorgevel van het magazijn in de Schoolstraat, afkomstig uit de bouwaanvraag. (http://www.ethesis.net/aalst_textiel/deel_I/aalst_textiel_deel_I_2_16a.htm)
In 1928 werd La Couverture getroffen door een brand. De brand ontstond in het magazijn, waar katoen en afval lagen opgeslagen. De brandweer was een hele tijd bezig met het blussen van de brand, maar de inhoud van het magazijn was volledig vernield.[7]
Einde[]
In 1957 werd La Couverture overgenomen door de N.V. Manta, waarop de Aalsterse vestiging gesloten werd. Alle 257 personeelsleden verloren hierdoor hun job.
Feesthal[]
De binnenkant van de nieuwe stadsfeestzaal in 1960. (http://madeinaalst.be - Collectie Louies J.)
Eind 1959 werden de gebouwen van La Couverture door de stad Aalst aangekocht voor 2,5 miljoen frank. Dit gebeurde op initiatief van schepen Benoni Ringoir, naar een idee van Marcel De Bisschop.
De stad had meteen verschillende plannen met het gebouw. Zo wou schepen Bert Van Hoorick in 1959 het stadsarchief en de bibliotheek naar de Schoolstraat verhuizen en het stadsbestuur had ondertussen ook beslist om de gebouwen aan te passen en te verbouwen.[8][9]
De Couverture in 2001. (http://www.ethesis.net/aalst_textiel/deel_I/aalst_textiel_deel_I_2_16a.htm)
De Couverture werd uiteindelijk in dienst genomen als feesthal van de stad. In de jaren '60 was de Couverture de vaste stek van de handelsfoor, de voorloper van de Jaarbeurs. De handelsfoor kende er zijn hoogtepunt met 30.000 bezoekers.[10] Ook de Prinsenverkiezingen gingen van 1962 tot en met 1971 door in de feesthal van de stad. Zo werden Karel De Naeyer, Kamiel Sergant, Henri Arijs, Simon D'Hondt, Jean-Paul De Boitselier, Lucien Peirlinck, en Michel Cleemput verkozen in de Couverture.[11] De gebouwen werden ook ter beschikking gesteld van enkele carnavalsgroepen om er te werken aan hun wagen.
Vanaf november 1971 verhuurde de stad een deel van de gebouwen van de Couverture aan de Nederlandse textielmaatschappij Diddens & Van Asten. De firma had met de stad een akkoord voor 9 jaar, met een jaarlijkse huurprijs van 600.000 frank. Schepen Benoni Ringoir reageerde erg kwaad op deze beslissing want hij moest op zoek naar een nieuwe locatie voor de Jaarbeurs. Ook het carnavalsverbond, het AKV, was bezorgd, want de carnavalsgroepen verloren zo hun werkplek. Het AKV trok naar het stadhuis met een eisenpakket, waar Marcel De Bisschop met de Fiber-Fleet aan de Hertshage een oplossing gevonden had voor de carnavalsgroepen.[12][13][14][15]
[]
In 1978 werd de Couverture door de werkgroep karnavalmuseum voorgesteld als ideale locatie om een carnavalsmuseum in onder te brengen. Het museum zou er op de zolderruimte komen.[16] Het plan was dat de Couverture volledig in het teken zou staan van carnaval. Het zou een combinatie worden van carnavalswerkhallen en carnavalsmuseum.
Deze piste werd uiteindelijk verlaten, omdat de locatie toch niet geschikt was om een carnavalsmuseum in onder te brengen.
[]
26 AKV-groepen[]
De Couverture in 1991. (De Voorpost - 02/08/1991)
Nadat er heel wat klachten waren over de Fiber-Fleet, werd de Couverture vanaf januari 1979 opnieuw ter beschikking gesteld van de carnavalsgroepen. De Fiber-Fleet was te klein en kon niet afgesloten worden. Het was er ook erg koud, waarna AKV-voorzitter Gustaaf Sonck beloofde de AKV-groepen betere omstandigheden zouden hebben in de Couverture.
Het AKV kon de Couverture voor 1 jaar huren van de stad voor een symbolische frank. Niet alle groepen wilden de Fiber-Fleet echter verlaten. Zo ontstond er onder impuls van Karel De Naeyer en de Kaloeterkabassen een tweede carnavalsverbond: het AVK. Zo bleven de groepen van het AVK in de Fiber-Fleet en verhuisden de 26 AKV-groepen naar de Couverture tussen de Weggevoerdenstraat en de Schoolstraat.[17] De carnavalisten konden hun werkhal bereiken via de Weggevoerdenstraat.
De Couverture bleek echter niet zo veilig als beloofd was en AKV-voorzitter Gustaaf Sonck gaf in 1981 zijn ontslag als voorzitter van het AKV, omdat hij de verantwoordelijkheid te groot vond. Gustaaf Sonck moest immers toezien op de veiligheid en dagelijkse werking in de Couverture.
Mankementen[]
Allei-Joep in de Couverture in 1992. (De Voorpost - 28/02/1992)
Het AKV-bestuur organiseerde verschillende activiteiten, zoals een halfvastenbal, om de Couverture beter uit te rusten. Zo werd geïnvesteerd in een geluidsinstallatie en telefoon.[18] De Couverture bleek echter over heel wat mankementen te beschikken; zo was het dak niet waterdicht en bleken de riolering en de ramen niet helemaal in orde. Toch had men het er beter dan in de Fiber-Fleet. De stad bleef echter investeren in de Couverture; zo werd het sanitair in 1982 volledig opgeknapt door de stad.[19] Het AKV organiseerde ook jaarlijks een opendeurdag in de Couverture.[20]
De Couverture toonde steeds meer mankementen, maar volgens schepen Anny De Maght was dit de schuld van de carnavalisten zelf. Er werd immers verf- en piepschuimresten in de riolering gevonden, de toiletten werden gesloopt, elektriciteitsleidingen werden afgebroken, muren werden afgebroken en het vuilnis hoopte zich op. Anny De Maght vroeg zich daarom in 1986 af of AKV stond voor Alles Kapot Verbond. De Maght vond dat de Stad niet meer financieel moest tussenkomen, aangezien ze al een grote inspanning gedaan hadden door de hal voor een symbolische frank te verhuren. Het AKV weerlegde echter de kritieken van De Maght.
In 1987 werd er gefluisterd dat de Couverture door de stad verkocht zou worden. Dit gerucht kwam er omdat het AKV een brief gekregen had van het stadsbestuur waarin stond dat het stadsbestuur geen nieuw verhuringscontract kon ondertekenen, omdat het AKV zich niet gehouden zou hebben aan de voorwaarden. De carnavalisten kregen de schuld van de slechte staat van het gebouw. Uit protest weigerde het AKV het huurcontract met de stad te ondertekenen, waardoor ze illegaal in de werkhal verbleven.
Willy Van Mossevelde bracht dit onderwerp op de gemeenteraad en uiteindelijk bleek van een verkoop niets aan. De Couverture stond wel op een lijst met voor verkoop geschikt geachte gebouwen, maar schepen Dooms benadrukte dat de Couverture pas verkocht zou worden, indien de groepen een ander onderkomen zouden hebben. Uiteindelijk werd er toch een nieuw contract ondertekend, waardoor de carnavalisten opnieuw legaal in de Couverture konden blijven.[21][22][23] De Vlaamse Dienst Kijk- en Luistergeld had ondertussen zijn introk genomen in het deel van de Couverture dat uitkwam in de Schoolstraat.[24]
Louis Duwe, toezichter van de Couverture. (De Voorpost - 09/02/1990)
Ondertussen had het AKV een werkgroep voor een veilige couverture-werkhal opgericht. Zo verkochten ze in 1989 de maxi-single 'Oilsjt Goi Stad van Men Droeimen', waarvan de opbrengsten naar deze werkgroep ging. De stad bleef ook investeren in de werkhal, zo werd er in '89 een lening van 961.000 frank afgesloten voor de uitvoering van instandhoudingswerken aan de Couverture.[25][26]
Louis Duwe hield in die tijd als bewaker van de carnavalswerkhal een oogje in het zeil. Hij woonde in een caravan achter de werkhal.
Nieuwe kantine[]
Odilon Mortier en Anny De Maght openen de nieuwe kantine van de Couverture. (De Voorpost - 20/12/1991)
In 1990 werd, naar aanleiding van 'Carnaval, een Europese ontmoeting', in de Couverture een tentoonstelling georganiseerd met als thema 'Aalst Karnaval: Uitbundige Kreativiteit'. De bezoekers van de tentoonstelling konden er alles leren over de opbouw van een carnavalswagen.[27]
In 1991 werden verschillende werken uitgevoerd aan de Couverture. Het bijgebouw dat dienst deed als secretariaat werd omgebouwd tot een kantine. De werken werden uitgevoerd met een deel van het geld dat men ontvangen had uit het Europees Fonds. De kantine werd officieel geopend door peter Odilon Mortier en meter Anny De Maght. Jeanine Van der Schueren en Erik De Saeger zouden de kantine aan de Couverture uitbaten.[28]
[]
Na het verlaten van de Couverture, deden nog enkele affiches terugdenken aan de tijd dat de groepen er nog stonden. (Foto: Forum Aalst Historiek)
In 1995 kondigde het stadsbestuur aan dat de Couverture plaats zou moeten maken voor een sociale woonwijk. Voor de carnavalsgroepen zou dit het einde betekenen van hun werkhal in de Schoolstraat. Een deel van de groepen had de hal reeds voor carnaval 1996 verlaten, om hun intrek te nemen rond de nieuwe carnavalshallen aan de Hoge Vesten. De resterende groepen mochten hun intrede maken in de nieuwe carnavalshal na carnaval 1996, waardoor de Couverture na 18 februari 1996 definitief verlaten werd door de carnavalsgroepen.[29]
Woonzorgcentrum en appartementen[]
De voormalige carnavalswerkhal moest plaats maken voor een woonzorgcentrum. (Het Nieuwsblad - 26/10/2011)
De Couverture werd daarna nog gebruikt als museum door de Privat Fire Brigade.
De Couverture werd gesloopt in 2011 voor de bouw van een woonzorgcentrum. (Foto: Forum Aalst Historiek)
In 2011 zou de werkhal afgebroken worden om plaats te maken voor serviceflats en een rusthuis. Rusthuis Lakendal opende in 2014 zijn deuren, op de plaats waar de carnavalswerkhal stond.[30][31]
Een ander deel van de Couverture, dat aan de carnavalswerkhal grensde, in de Bert Van Hoorickstraat werd omgebouwd tot appartementencomplex.
Varia[]
- Bij het verlaten van de Couverture hielden de carnavalisten in 1996 nog het groot afscheidsfeest van de Couverture. De opbrengst hiervan ging naar het carnavalsmonument.
- In 2001 schreef Gaston Van den Eede een boek geschreven over de NV La Couverture.
Bronnen[]
- ↑ Recht en Vrijheid, 28 mei 1922
- ↑ Recht en Vrijheid, 22 oktober 1922
- ↑ Recht en Vrijheid, 5 november 1922
- ↑ De Volksstem, 10 april 1923
- ↑ Recht en Vrijheid, 27 februari 1927
- ↑ Recht en Vrijheid, 18 maart 1928
- ↑ De Volksstem, 5 juni 1928
- ↑ De Gazet van Aalst, 24 september 1959
- ↑ De Gazet van Aalst, 3 december 1959
- ↑ De Gazet van Aalst, 15 augustus 1964
- ↑ Van der Heyden A. & Vinck S. (1991), Prinsen van Aalst, Erembodegem: vzw Dokumentatiecentrum Aalst Karnaval
- ↑ Mainz K. (2001), Over Bouwen en verbouwen, Gent: Universiteit Gent.
- ↑ De Voorpost, 30 maart 1990
- ↑ Ghysens J. & Baert K. (1975), Aalst Karnaval, Tielt: Uitgeverij Veys
- ↑ De Gazet van Aalst, 21 augustus 1971
- ↑ De Voorpost, 1 december 1978
- ↑ De Voorpost - Speciale Karnavaluitgave 1979
- ↑ De Voorpost, 21 maart 1980
- ↑ De Voorpost, 8 januari 1982
- ↑ De Voorpost, 19 februari 1982
- ↑ Het Nieuwsblad, 27 november 1987
- ↑ De Voorpost, 4 december 1987
- ↑ De Voorpost, 8 januari 1988
- ↑ De Voorpost, 31 juli 1987
- ↑ De Voorpost, 27 januari 1989
- ↑ De Voorpost, 10 maart 1989
- ↑ De Voorpost, 6 april 1990
- ↑ De Voorpost, 20 december 1991
- ↑ Van der Heyden A., Vinck J. & Vinck S. (2000), Aalsters Carnavalsboek 1996-2000, Erembodegem: vzw Dokumentatiecentrum Aalst Karnaval
- ↑ Het Laatste Nieuws, 29 maart 2014
- ↑ Het Nieuwsblad, 26 oktober 2011