De Aalsterse Zwalpeieren (of Zwalpeiren) was een Aalsterse carnavalsgroep, opgericht door leden van de Aalsterse brandweer, die in de jaren '50 en '60 voor typisch Aalsterse humor in de stoet zorgde. In 1961 stond de groep in de belangstelling door met de oude stoompomp van de brandweer in de stoet te gaan. De Zwalpeieren waren voor het laatst tijdens Aalst Carnaval te zien in 1965, nadat ze in 1962 en 1963 al eens een pauze genomen hadden.
Brandweermannen
De Aalsterse Zwalpeieren (of Aalsterse Zwalpeiren) bestond vooral uit leden van het Aalsterse brandweerkorps. Victor Deghels, sergeant en later korporaal bij de brandweer, was voorzitter van de groep. De rest van het bestuur bestond uit Arthur Paepe (sergeant bij de brandweer), Carlos Singelijn (brandweerman - ondervoorzitter van De Zwalpeieren) en Firmin Van de Velde (brandweerman en later ook korporaal bij de brandweer - secretaris van De Zwalpeieren). Die laatste baatte ook café Den Helm op het Pieter Daensplein uit, dat als lokaal van de carnavalsgroep fungeerde. Ook café Bristol en café De Klok zouden dienst doen als lokaal van De Zwalpeieren.
Andere leden van de groep waren o.a. Piet Van Nuffel, Karel Ruyssinck, Edgar Van Vaerenbergh, Karel Van Mol, Lucien De Saedeleer, Edgard Van den Abeele, Marc Gillade, Robert Van de Velde en Karen Van den Neste.[1]
Bezoek aan Vrolijk België
De Lachers, De Loebassen, De Zwalpeieren en Keizer Fransky op bezoek in Brussel - 1958 (©collectie Lieven Goubert)
In 1958 vond in Brussel de Wereldtentoonstelling plaats, waarbij enkele brouwers het folkloristisch stadje 'Vrolijk België' gebouwd hadden. Onder impuls van Roger Gargam beslisten De Lachers, De Loebassen en De Zwalpeieren om samen Vrolijk België te gaan bezoeken. Elke groep droeg een kostuum, waarbij De Zwalpeieren verkleed waren als Figaro's. De groepen vertrokken samen met de bus naar Brussel, waar Keizer Carnaval Frans De Boitselier hen stond op te wachten.
Het bezoek van de Aalstenaars ging niet onopgemerkt voorbij; vanop een hoge toren werd aangekondigd dat Keizer Carnaval Frans De Boitselier, de voorzitter van de Aalsterse groepen, Marcel De Bisschop en drie komische groepen, De lachers, De Loebassen en De Zwalpeieren, de Expo kwamen bezoeken. De groepen deden een rondgang op Parking C en overal waar ze kwamen, werden ze op gejuich onthaald. Van de parking trokken ze naar Vrolijk België, waar de Aalstenaars nog tot in de vroege uurtjes feest vierden.[2]
De Zwalpeieren brachten humor en ambiance en werden in hun tijd samen met o.a. De Sloebers bejubeld voor hun komische uitbeelding, gedurende de drie carnavalsdagen. Zo schreef De Panoramist in De Gazet van Aalst (26 maart 1960) het volgende: "Knaleffekten werden enkel bereikt door de Zwalpeieren en de Sloebers, en juist deze twee hebben begrepen dat Karnaval drie dagen duurt, in plaats van drie uur." Zo hebben De Zwalpeieren er mee toe bijgedragen dat de Aalsterse carnavalsstoet meer typisch Aalsters werd.[3]
Oude stoompomp
Voor hun thema in 1961 namen De Zwalpeieren de oude versleten koperen stoompomp van de brandweer onder handen. De stoompomp dateerde uit 1901 en werd toen door de brandweer ingehuldigd tijdens hun 25-jarige jubileum. De nieuwe stoompomp was in die tijd erg indrukwekkend. De 60 jaar oude stoompomp werd door De Zwalpeieren urenlang opgeblonken en opgepoetst, om ermee in de Aalsterse carnavalsstoet van 1961 te gaan. In de stoet zorgde de stoompomp voor een zwarte dikke rookpluim.
Na de stoet werd de stoompomp teruggegeven aan de brandweer. Deze werd binnengereden op de binnenkoer van het stadhuis, waar De Zwalpeieren een kleine plechtigheid georganiseerd hadden met een nep-minister, een nep-burgemeester en korporaal Victor Deghels, die tevens voorzitter van de groep was. Dankzij De Zwalpeieren werd de stoompomp vanonder het stof gehaald en werd het een museumstuk, dat later tentoongesteld zou worden in de brandweerkazerne aan de Vrijheidstraat. De stoompomp verhuisde daarna naar het Stedelijk Museum waar ze bijna 40 jaar stond. In 2013 verhuisde de stoompomp naar het Nationaal Brandweermuseum in Erembodegem, dat het in langdurige bruikleen kreeg. In 2020 verhuisde de collectie van het museum naar Weelde in de provincie Antwerpen, waar in 2022 het grootste brandweermuseum van Europa opende.[4]
Thema's en prijzen
Overzicht
| Jaar | Thema | Categorie | Uitslag |
|---|---|---|---|
| 1956 | R.T.T. | Aalsterse Groepen | onbekend |
| 1957 | Olsjt Kerremis | Aalsterse Groepen | onbekend |
| 1958 | De Lachers van Sevilla | Aalsterse Groepen | 2e prijs |
| 1959 | Jumping | Aalsterse Groepen - Buiten wedstrijd | - |
| 1960 | Anthraciet Boys | Aalsterse Groepen | onbekend |
| 1961 | Uit de Goeie Oude Tijd | Aalsterse Groepen | 1e prijs met bijzondere gelukwensen |
| 1962 | Voorrang van Rechts of Links!! | Aalsterse Groepen - Komische Groepen | 2e prijs met onderscheiding |
| 1965 | Familiebezoek | Aalsterse Groepen | onbekend |
| 1966 | De Zwibel-Wassers | Aalsterse Groepen | onbekend |
*In 1963 en 1964 namen d'Aalsterse Zwalpeieren niet deel aan de stoet.
Thema's per jaar
1956: R.T.T.
De Aalsterse Zwalpeieren beeldden in hun eerste jaar het omslachtige werk bij het optrekken van de masten van de R.T.T. (Regie voor Telegraaf en Telefoon) uit.
1957: Oilsjt Kerremis
(©De Gazet van Aalst - 07/03/1957)
1958: De Lachers van Sevilla
De Lachers van Sevilla was een parodie op de barbier van Sevilla.
1959: Jumping - paardenkoers met hindernissen
Omschrijving in De Gazet van Aalst: Ook te Aalst werden dergelijke koersen ingericht... die telkens een buitengewoon succes kenden. Om aan iedereen gelegenheid te geven een 'jumping' van nabij te leren kennen, heeft deze groep het initatief opgevat deze op humoristische wijze te reconstrueren. Ziehier het resultaat...[5]
1960: Anthraciet Boys
1961: Uit de Goeien Oude Tijd
De Zwalpeieren gaven de oude stoompomp van de brandweer een nieuw leven. De stoompomp zorgde voor een dikke sliert stinkende zwarte rook in de Aalsterse straten.
1962: Voorrang van rechts of links
Omschrijving in De Gazet van Aalst: De Aalsterse Zwalpeieren zwalpen van links naar rechts! Daardoor is gevaar op de baan volledig uitgesloten! Iedereen zal drager zijn van de verkeerstekens op lijf en kleding, incluis een verbandkast, "operatie" ter plaatse. Geen discussie meer! Stiptheidsstaking uitgesloten! Oppassen is de boodschap![6]
(©CD-ROM '75 Stoeten' - DAK)
1965: Familiebezoek
Na een paar jaar rust, keerden De Zwalpeiren in 1965 terug met het thema Familiebezoek. Omschrijving in Voor Allen: Aalst krijgt met karnaval veel bezoek, zelfs van het buitenland. Deze groep is er in geslaagd één der best gekende families van gans de wereld naar Aalst te inviteren om deel te nemen aan de driedaagse karnavalfeesten!!![7]
1966: De Zwibel-wassers
Omschrijving in De Gazet van Aalst: Het doel van deze groep is gedaan te maken met de sleur van de maandelijkse was- en plaskarwei, die voor menig huismoeder een echte nachtmerrie is geworden... De was wordt niet meer aan huis afgehaald, maar zij zelf komen thuis de was doen met volledig en ultramodern materiaal. Hun leuze is: De man uit huis, de Zwiebel-wassers in huis.
Redactie
Tekst en foto's
- Tekst: Sören Delclef - AjoinPedia
- Foto's: CD-ROM '75 Stoeten' (DAK), De Gazet van Aalst, Lieven Goubert, Stadsarchief Aalst